GÜNEŞ ENERJİSİ SANTRALİ İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATI
25 Ağustos 2022 tarihli Cumhurbaşkanı Kararı ile Resmi Gazete’de yayınlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yürürlüğe girdi.
Bu değişiklik ile birlikte GES’ler kurulu güçlerine göre sınıflandırılmış ve buna bağlı olarak da gayrisıhhi müessese sınıfları belirlenmiştir. Her ne kadar daha önceki yönetmeliğe göre de işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınması gerekli olsa da yönetmelik içinde güneş enerjisi santralleri açık açık belirtilmediği için yatırımcılar bundan kaçınma yoluna gitmişlerdir. Bu konudaki yazımıza https://www.prolinya.com.tr/makale/gunes-enerjisi-santrallerinde-is-yeri-acma-ve-calisma-ruhsati/ adresinden ulaşabilirsiniz.
Yayınlanan yönetmelik değişikliğinde sınıflar belirlenirken her ne kadar “Toplam Isıl Güç” üzerinden bir sınıflandırma yapılsa da fotovoltaik güneş enerjisi santralleri için bu tabir doğru bir tabir olmamaktadır. Fotovoltaik güneş enerjisi santrallerindeki sınıflandırmanın elektrik ya da mekanik güç olarak yapılmasının daha doğru olacağı kanaatindeyiz.
Buna göre;
10 W üstü GES’ler birinci sınıf gayrisıhhî müessese
10 MW arası GES’ler ikinci sınıf gayrisıhhî müessese
1 MW altı GES’ler de üçüncü sınıf gayrisıhhî müessese olarak kabul edildi.
İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmaz ise ne olur sorusunun cevabı yönetmelikte açık ve net olarak belirtilmiştir. İşyeri açılması başlıklı 6. Madde de “Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. İşyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır.“ hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer alan yönetmelik hükmü bize üç şeyi net olarak ifade etmektedir;
Birincisi; söz konusu ruhsat olmadan GES tesislerinin çalıştırılması mümkün değildir. Mevcutta çalışan tesislerin ise ne kadar süre içerisinde ruhsat alması gerektiğine yönelik yönetmelikte bir hüküm bulunmamaktadır.
İkincisi; özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz ifadesinden ise anladığımız tesislerin yapımı aşamasında belediyelerden ya da ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından alınan “GES kurulmasında sakınca yoktur“ ya da “Ruhsata gerek yoktur“ mahiyetindeki görüşlerin, yazınların ya da izinlerin söz konusu ruhsatı alma mükellefiyetini ortadan kaldırmadığı anlaşılmaktadır.
Üçüncüsü; İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır ifadesi ise korkutucu olmakla birlikte idarenin yetkisinin ise sınırlı, ölçülü ve hakkaniyetli olması açısından düşünüldüğünde kabul edilebilir bir ifadedir. Şu an ülkemizde söz konusu ruhsat olmadan işletilen binlerce MW’lık GES tesisi vardır. Bu tesisler için birinci madde de belirttiğimiz üzere makul bir süre tanınması gerekmektedir. Kaldı ki ruhsat düzenlemeye yekili idareler tarafından istenecek olan bilgi ve belgeler doğrultusunda bu sürenin 15 gün ya da 30 gün gibi süreden çok daha fazlasına örneğin 3 ila 6 ay gibi bir zaman dilimine ihtiyaç doğabilir. Bu noktada da aslında ilgili yönetmelikte “İşyeri açma ve çalışma ruhsatı müracaatı sırasında bu Yönetmelikte belirtilen bilgi ve belgeler dışında başka herhangi bir belge istenemez ve başvuru formundaki beyana göre ruhsat işlemleri sonuçlandırılır.” hükmü ile yetkili idarelerin isteyecekleri bilgi ve belgeleri de sınırlandırılmıştır.
Sonuç olarak, GES elektrik üretim tesislerinin ivedilikle işyeri açma ve çalışma ruhsatı için başvurularını gerçekleştirerek ruhsatlarını alması gerekmektedir.
Saygılarımızla.
